Uncategorized

Fildamı Sarnıcı

Bakırköy fildamı sarnıcı

Fildamı Sarnıcı, Bizans`ın altın çağı 5-6. yüzyıllarda yapıldığı tahmin edilen, Osmaniye Veliefendi`deki Fildamı; Bizans İstanbul`unun dört büyük açık sarnıcından bir tanesidir. 
Fildamı adının tam olarak nereden geldiği bilinmemekle beraber, öncelikle Bizans`ın son dönemlerinde, daha sonra da Osmanlılar döneminde, burada ordu ve saraya ait fillerin barındırılmış olduğu fikri ağırlık kazanmıştır. Bizans açık sarnıçlarının günümüze kadar gelmiş en çarpıcı ve en sağlam örneğini oluşturan 127.00 m x 76.00 m uzunluklarındaki Fildamı`nın Bakırköy`deki Magnaura ve Jucundianae saraylarına, bunun yanında Veliefendi hipodromu ve Çırpıcı çayırlarının bulunduğu yerde kurulan Bizans ordugahına su sağladığı düşünülmektedir. 

Fildamı Sarnıcına en yakın otel Bakırköy Otel de konaklama yapabilirsiniz.
Konumuz olan Hebdomon açık sarnıcı haricinde bir tane daha sarnıç bulunmaktadır Bakırköy sınırlarında. Yıllardan beri tellerle çevrilerek korunmaya alınmış olan Sahil yolunda Galleria ile Gelik Restaurant arasındaki ağaçlık yerde bulunan bu sarnıç için henüz bir arkeolojik kazı gerçekleştirilmemiştir.

Fil Damına dönecek olursak, Mimarlar Odası’nın yayınladığı derginin 1967 yılında yayınlanan ikinci sayısında Erdem Yücel yazısında sarnıcın Veliefendi hipodromunun kuzeyinde, kara surlarındaki Altınkapıya 2 km. mesafede ve Bakırköy yolunun sağ tarafında yer almaktadır. İstanbul surlarının dışında kalan ve inşa tarihi kesin olarak bilinmeyen bu sarnıcın VIII. yüzyıla ait olması kuvvetle muhtemeldir. Sarnıç, Bakırköy’e yakın Hieria sarayı ile Campes kışlasının su ihtiyacını karşılamakta idi.

Hebdemon sarnıcı, 127 X 76 metre ebadında dikdörtgen bir plân şekli arz etmektedir. Derinliği 11 metre olan sarnıcın duvarları kuzey ve güney cihetinde 4 metre, doğu ve batıda ise 7 metredir. Ayrıca duvarlar hariçten helezonlu bir sistem vasıtasıyla de daha sağlamlaştırılmış olup inşa malzemesini 5 sıra tuğla ile 2 sıra kaba yontma taş teşkil etmektedir.

Sarnıcın üst kısmı bugün tamamen toprak ile aynı seviyededir. Fetihten sonra Türk devrinde, burası padişahın fillerinin ahırı olarak kullanılmış ve bu yüzden fil damı (fil evi) ismiyle zamanımıza kadar anıla gelmiş olduğundan bahseder ve o yıllarda şahısa ait bostan olarak kullanıldığını söylemektedir.